Galya Savaşları
Roma İmparatorluğu Yayılma Savaşları
Jül Sezar’ın Galya Savaşları seferleri
TarihMÖ 58–MÖ 50BölgeGalya, Cermanya ve Roma Britanyası Günümüzde Fransa, Belçika ve İngiltereSebepHelveti’lerin yıkılmasıSonuçRoma Cumhuriyeti‘nin zaferiCoğrafi DeğişikliklerRoma Cumhuriyeti’nin Galya’nın tümünü fethi
Taraflar
Roma Cumhuriyeti Roma’lılar müttefiki Galyalı ve Germanyalı kabileler	Keltler (Galliler ve Bretonyalılar) Kelt-Germanyalılar (Belgalar) Germanyalılar Akitanyalılar
Komutanlar ve liderler
Gaius Julius Caesar Titus Labienus Mark Antonius Quintus Tullius Cicero Publius Licinius Crassus Decimus Junius Brutus Albinus Servius Sulpicius Galba	Orgetorix Divico Ariovistus Vercingetorix Ambiorix İndutıomarus Commius Cassivellaunus
Güçler
120,000: 60,000 Lejyoner 60,000 Auxilia	Erkek kabile savaşçıları: 300,000+
Kayıplar
Ölü: 30,000+, Yaralı: 10,000+	Jül Sezar’a göre çoğunluğu sivil olan yaklaşık 1,000,000 kişi Modern tahminlere göre yüz binlerce insan

gtdGalya Savaşları muharebeleri
Arrar Nehri Muharebesi (MÖ 58) ·Bibracte Muharebesi (MÖ 58) · Vosges Muharebesi (MÖ 58) ·Axona Muharebesi (MÖ 57) · Sabis Muharebesi (MÖ 57) · Oktodurus Muharebesi (MÖ 57-58) ·Avaricum Muharebesi (MÖ 52) ·Gergovia Muharebesi (MÖ 52) · Alesia Muharebesi (MÖ 52) ·Uxellodunum Muharebesi (MÖ 51)

Galya Savaşları çeşitli Galyalı kavimlere karşı Roma valisi Jül Sezar tarafından yürütülen bir seri askeri kampanyalar dizisidir.

Galyalı kavimlere karşı Roma’nın savaş, MÖ 50 – MÖ 58 döneminde süren ve MÖ 52 yılında savaş sonucunu belirleyici Alesia Muharebesi adı verilen ve bu savaşlardaki askeri çarpışmaların doruğunu teşkil eden muharebeden sonra tüm bir Roma zaferi ile sonuçlandı. Galya (özellikle bugünkü Fransa ve Belçika)’nin tümü üzerinde Roma Cumhuriyeti hükümranlığı ve Roma Cumhuriyeti arazisi genişledi. Galya Savaşları Jül Sezar için Roma Cumhuriyeti’nin tek hakimi olmasına yol açtı.

Jül Sezar’ın Galya Savaşları hakkında en önemli klasik tarihi kaynak “Commentarii de Bello Gallico (Türkçe tercümesi “Gallia Savaşı”) olarak Jül Sezar’ın kendisi tarafından hazırlanan tarih kitabıdır.^[1]

Jül Sezar, kitabında bu işgal savaşlarını bir önleyici ve savunma eylemi olarak tasvir etmesine rağmen yüzyıllardır tarihçiler bu savaşların Sezar’ın siyasi kariyerinde birden ilerlemek için ve kendi büyük borçlarını ödemek için öncelikle şahsi bir mücadele olduğunu kabul etmektedirler. Bu savaşa ana nedenler her ne olursa olsunlar, Galya arazileri Romalılar için gayet büyük askeri öneme haizdiler. Bundan önce zaman zaman hem yerli Galya’lılar hem de kuzeyde daha uzakta yerleşik olan yerli kavimler Romalılar arazilerine saldırmışlardı. Galya’nın Romalılar tarafından tümünün fethi Ren Nehri‘ni Roma’nın sınır olarak tespit ederek Romalılara doğal bir sınır güvenliğini sağlamaya izin verdi

Alesia Muharebesi veya Alesia Kuşatması, MÖ 52 yılının Eylül ayında Mandubi kabilesinin en önemli kenti ve kalesi Alesia çevresinde yapılan savaş. Jül Sezar ve süvari komutanları Marcus Antonius, Titus Labienus ve Gaius Trebonius tarafından komuta edilen Roma Cumhuriyeti ordusu ile Avernilerin lideri Vercingetorix etrafında toplanmış olan Galyalı kabileler arasında yapılmıştır. Galyalılar ve Romalılar arasında meydana gelen son büyük çarpışmadır ve Galya Savaşlarında inisiyatifin Romalılara geçmesinin önünü açmıştır. Alesia Kuşatması, Sezar’ın en büyük askeri başarılarından biri olarak görülmektedir ve günümüzde bile Kuşatma savaşı ve Ablukanın klasik örneklerinden biri olarak kabul edilir.

Alesia’nın bazılarının iddia ettiği gibi Auxois dağının zirvesinde, Fransa‘nın Alise-Sainte-Reine yerleşim yerinin yukarılarında olması muhtemeldir—ancak bu iddia Sezar’ın savaş tasviri ile örtüşmemektedir. Zaman içerisinde başka iddialar da ortaya atılmış olsa da, Chaux-des-Crotenay (Fransa’da Jura ili sınırları içinde) haricinde kalıntıları günümüze ulaşan yoktur.

Savaş sırasında Galyalılar sayıca Romalılardan beşe bir oranında daha fazlaydı. Bu durum aralarında Sezar’ın (Commentarii de Bello Gallico adlı eserinde) kendisinin de bulunduğu dönemin bazı yazar ve tarihçileri tarafından da doğrulanmıştır. Roma Zaferinin ardından Galya‘da istikrar sağlanmış ve idari olarak bir Roma Eyaleti olarak düzenlenmiştir. Roma senatosunun Sezar’ın Galyada kazandığı zaferler için bir zafer alayı düzenlemesine karşı çıkması, kısmen de olsa, MÖ 50–45 yılları arasında yaşanacak olan iç savaşın nedenleri arasında gösterilir.